Van meningsverschil of conflict naar samenwerking
Samenwerken betekent soms ook schuren. Verschillende perspectieven, belangen of manieren van werken kunnen botsen, en juist daar ontstaat groei. Een conflict is in de kern een verschil in behoefte of richting die zichtbaar wordt. Hoe je reageert in zo’n situatie hangt deels af van je eigen voorkeuren: zoek je direct naar oplossingen, wil je gelijk krijgen, of houd je liever de harmonie? Door bewust te onderzoeken wat er onder de spanning ligt, ontstaat ruimte voor een gezamenlijke stap vooruit.
Inzicht in je eigen stijl.jpg)
Een eerste stap is herkennen hoe je zelf reageert in conflictsituaties. De conflictstijlen van Thomas Kilmann helpen daarbij. Sommige mensen kiezen voor doordrukken: ze nemen stelling en verdedigen hun eigen belangen krachtig. Anderen geven juist toe om de relatie te aan ieders belang. En er zijn momenten waarop iemand zich terugtrekt, het gesprek uit de weg gaat, afwacht of een compromis zoekt. De meest constructieve manier is echter samenwerken: de belangen van beide kanten onderzoeken en samen een oplossing creëren die waarde toevoegt voor iedereen.
De beweging van conflict naar kwaliteit
Wanneer gedrag in conflictsituaties niet meer effectief is, kan een team terechtkomen in de zogenoemde Dramadriehoek. Mensen nemen dan onbedoelde rollen aan van Slachtoffer, Redder of Aanklager. Door bewust te kiezen voor de Kwaliteitendriehoek verandert de dynamiek en ontstaat ruimte voor eigenaarschap en groei.
- Een Slachtoffer help je door een veilige omgeving te creëren waarin verantwoordelijkheid nemen mogelijk wordt. Vanuit deze Kwetsbare positie kan iemand experimenteren met nieuw gedrag.
- Een Redder help je door hem of haar taken niet te laten overnemen die een ander zelf kan oppakken. Vanuit de Zorgende positie steun bieden en ruimte geven om te leren, is wel effectief gedrag.
- Een Aanklager help je door bewustwording te stimuleren over de eigen rol in het geheel. Vanuit de Assertieve positie ontstaat de mogelijkheid om constructief bij te dragen aan verandering.
Zo verschuift de aandacht van schuld of ongelijkheid naar kracht, verantwoordelijkheid en samenwerking.
Samen bouwen met de ‘Six Steps to Success’
Om van spanning naar oplossing te bewegen, helpt een gestructureerde aanpak zoals de Six Steps to Success. Deze stappen ondersteunen teams om conflicten op een constructieve manier te verkennen en om te zetten in samenwerking.
Situation: Breng helder in beeld waar de onenigheid over gaat: inhoud, proces, belangen of relatie.
Significance: Bepaal samen of er de wens is om het conflict op te lossen en wat er precies opgelost wordt.
Solutions: Onderzoek mogelijke oplossingen en bepaal welke richting draagvlak heeft.
Sourcing: Kijk of er breed draagvlak is en de vaardigheden aanwezig zijn om de gekozen oplossing uit te voeren en waar ontwikkeling wenselijk is. Ook zorgdragen voor de noodzakelijke tijd, geld en middelen past bij dezxe stap.
Strategies: Maak afspraken over de aanpak en route naar het gewenste resultaat.
Success: Bepaal wanneer succes bereikt is en hoe het team dit moment samen viert.
Teams die bewust reflecteren op hun manier van samenwerken, versterken hun effectiviteit. In veel organisaties ondersteunt teamcoaching dit proces door patronen zichtbaar te maken en ruimte te creëren voor nieuw gedrag. Zo ontstaat een cultuur waarin leren en presteren hand in hand gaan.
Ruimte creëren voor groei
Door bewust om te gaan met spanning ontstaat niet alleen rust, maar ook groei. Teams ontwikkelen meer begrip voor elkaars perspectieven, handelen doelgerichter en versterken hun onderlinge vertrouwen. Organisaties merken dat besluiten sneller gedragen worden en samenwerking duurzamer wordt. Klanten en stakeholders ervaren meer consistentie, helderheid en kwaliteit in de samenwerking.
Omgaan met conflicten vraagt moed en reflectie en levert tegelijkertijd veel op. Door te bewegen van een ‘of-of’- naar een ‘en-en’-benadering ontstaat ruimte voor zowel resultaat als relatie, inhoud en proces. Teams die samen verantwoordelijkheid nemen voor hoe ze omgaan met spanning, bouwen aan een cultuur van leren, vertrouwen en verbinding. Dat maakt samenwerking niet alleen effectiever, maar ook menselijker en toekomstgericht.